Volgens de Europese Gezinsherenigingsrichtlijn hebben partners en minderjarige kinderen van mensen met een asielvergunning recht op nareis. EMN-onderzoek toont aan dat landen onder meer verschillen in de vereiste documenten voor het onderbouwen van de gezinsband, de beoordelingstermijnen en het beleid voor amv’s.
Hoe verhoudt het Nederlandse beleid voor nareis zich tot dat van andere EU-lidstaten?
Beoordelingstermijnen en vereiste documentatie
De termijn voor het beoordelen van een aanvraag voor gezinshereniging van asielstatushouders varieert van 1 maand (EE, HR; RS) tot 9 maanden (BE, CY, CZ, EL, FI, LU), de uiterlijke termijn volgens de richtlijn. Net als Duitsland, Litouwen en Slowakije houdt Nederland 3 maanden aan, waarbij Nederland een automatische verlenging aanhoudt van eveneens 3 maanden. De meeste landen hanteren een ruimere termijn dan Nederland.
Alle landen vragen bewijsstukken op waaruit de familiebanden moeten blijken. Als officiële documenten ontbreken accepteert Nederland net als de meeste landen (BE, CY, CZ, EE, FI, FR, HR, IE, IT, LT, LU, LV, NL, PT, SE, SK; NO) ook aanvullend bewijsmateriaal, zoals foto’s, reisdocumenten en brieven. DNA-onderzoek is in 11 landen onder voorwaarden mogelijk (AT, BE, CZ, EL, FI, IE, IT, LU, NL, SE, SK; NO). In Bulgarije, Cyprus en Slowakije volstaan ook schriftelijke verklaringen en/of het afleggen van een eed om de gezinsband te onderbouwen.
Voor asielstatushouders kunnen de voorwaarden voor gezinshereniging (nareis) gunstiger zijn dan voor andere aanvragers, zoals arbeids- en studiemigranten (reguliere gezinshereniging). Een aanvraag voor nareis moet binnen 3 maanden na het krijgen van de verblijfsstatus zijn ingediend, de ‘gunstige termijn’. Dit is vastgelegd in de Europese Gezinsherenigingsrichtlijn. In Nederland hoeven asielstatushouders bijvoorbeeld niet aan de inkomenseis te voldoen als de aanvraag binnen de gunstige termijn is ingediend, een inkomensverklaring is dan niet vereist.
Nareis met kinderen die volwassen worden tijdens de aanvraag
Kinderen die volwassen zijn geworden tijdens de asielaanvraagprocedure van een ouder blijven recht houden op nareis, op voorwaarde dat de aanvraag voor gezinshereniging is ingediend door de statushouder binnen de gunstige termijn.
In ongeveer een derde van de landen mogen amv’s binnen de gunstige termijn ook een aanvraag voor hereniging met de ouders indienen als ze tijdens hun asielaanvraag volwassen zijn geworden (BE, CZ, FI, FR, LT, MT, NL, SE, SI). Of volwassen afhankelijke kinderen, die op de zorg van anderen zijn aangewezen, in aanmerking komen voor nareis verschilt sterk per land. In 9 landen (AT, CY, FR, IE, LT, LV, MT, PL; RS) is dit niet mogelijk, in 14 landen (BE, BG, CZ, DE, EL, FI, HR, IT, LU, NL, PT, SE, SI, SK) alleen in bepaalde of uitzonderlijke gevallen. In Nederland is de stelregel: hoe ouder een volwassen en afhankelijk kind, hoe meer bewijslast nodig is.
*Deelnemende landen: Oostenrijk (AT), België (BE), Bulgarije (BG) Cyprus (CY), Tsjechië (CZ),
Duitsland (DE), Estland (EE), Griekenland (EL), Finland (FI), Frankrijk (FR), Kroatië (HR), Ierland (IE),
Italië (IT), Litouwen (LT), Luxemburg (LU), Letland (LV), Malta (MT), Nederland (NL), Polen (PL),
Portugal (PT), Zweden (SE), Slovenië (SI), Slowakije (SK); Noorwegen (NO), Servië (RS)