Rol social media bij bestrijden mensensmokkel

EMN Nederland, het nationale EMN-contactpunt in Nederland, organiseerde op 16 juni 2016 in Brussel een workshop over de inzet van social media bij het bestrijden van mensenhandel.

Deelnemers waren:

• de nationale contactpunten van het EMN in de Europese Unie (EU)
• internationale organisaties als de UNHCR (de vluchtelingenorganisatie van de Verenigde Naties), de Internationale Organisatie voor Migratie (IOM), Europol, Frontex, Facebook, Google
• Nederlandse instellingen en instituten als de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) en het ministerie van Buitenlandse Zaken

Het Gemeenschappelijk Mensensmokkel Team (Openbaar Ministerie, politie, Koninklijke Marechaussee) was betrokken bij de voorbereiding.

In januari dit jaar werd het belang van dit thema al benadrukt tijdens de Europese conferentie in Amsterdam over mensensmokkel en mensenhandel, een conferentie georganiseerd in het kader van het Nederlands voorzitterschap.

Inzet social media om bewijs voor mensensmokkel te verzamelen
Voorafgaand aan de workshop inventariseerde het EMN in de EU-lidstaten het gebruik van social media bij het voorkomen en tegengaan van mensensmokkel. Uit de resultaten bleek dat het merendeel van de lidstaten social media gebruiken om bewijs te verzamelen tegen verdachten van mensensmokkel. Een probleem is dat de smokkelaar zich vaak in een ander land bevindt dan waar het onderzoek plaatsvindt. Europese samenwerking is daarom essentieel. 

Dilemma’s gebruik social media
Discussie vond plaats over wat prioriteit moet hebben: het verwijderen van social media pagina’s waar mensensmokkel wordt aangeboden of het monitoren van deze pagina’s voor het verzamelen van  informatie. Deze discussie zal op de agenda blijven staan.

Informatiecampagnes tegen mensensmokkel
Een ander belangrijk onderwerp was het ontwikkelen van informatiecampagnes en ‘counter-narratives’.  Nederland presenteerde hierover een door de Nederlandse overheid medegefinancierde informatiecampagne: Surprising Europe. Een belangrijke conclusie was dat  campagnes alleen op social media niet voldoende zijn. Minimaal moeten ook lokale gemeenschappen in landen van herkomst betrokken zijn.

Informatie voor beleidsmakers
Naar aanleiding van de ad hoc vraag en de workshop is een EMN-Inform opgesteld met de belangrijkste resultaten voor Nederlandse en Europese beleidsmakers.