Ad-hoconderzoek: Verlopen paspoorten van Venezolanen

In Nederland kunnen Venezolanen moeite hebben een Venezolaans paspoort te verkrijgen of te verlengen. Geldt dat ook in andere lidstaten van de Europese Unie (EU)? 

Aanleiding onderzoek

De afgelopen jaren zijn in Nederland problemen aan het licht gekomen voor Venezolaanse burgers die een Venezolaans paspoort aanvragen of willen verlengen. Hierdoor lopen Venezolanen het risico zonder geldig paspoort in Nederland te verblijven. Een geldig paspoort is in Nederland verplicht (het 'paspoortvereiste') voor het verlenen of verlengen van een verblijfsvergunning voor een regulier doel, bijvoorbeeld voor werk, studie of gezinshereniging.

Naar aanleiding van deze problematiek heroverweegt Nederland momenteel de aanpak van het paspoortvereiste voor Venezolanen met een verlopen paspoort. De Nederlandse overheid vroeg zich af of andere lidstaten deze problemen herkennen en of ze wijzigingen in de procedures voor Venezolanen hebben doorgevoerd. Via EMN Nederland zijn hierover vragen uitgezet bij de andere EU-lidstaten en Noorwegen.

Resultaten

18 lidstaten en Noorwegen reageerden op de onderzoeksvragen: België (BE), Bulgarije (BG), Cyprus (CY), Estland (ES), Frankrijk (FR), Hongarije (HU), Kroatië (HR), Letland (LV), Litouwen (LT), Luxemburg (LU), Nederland (NL), Noorwegen (NO), Oostenrijk (AT), Polen (PO), Portugal (PT), Slowakije (SK), Slovenië (SI), Spanje (ES) en Zweden (SE). De reacties van Frankrijk en Oostenrijk zijn niet in de samenvatting meegenomen, deze zijn vertrouwelijk.

Selectie resultaten:

• Evenals in Nederland wordt de helft van de lidstaten (BG, EE, ES, HU, LT, LU, PT, NO) geconfronteerd met problemen voor Venezolanen met verlopen paspoorten. In de andere lidstaten (BE, CY, HR, LV, PL, SE, SI, SK) speelt dit probleem niet, bijvoorbeeld omdat slechts een klein aantal Venezolanen in de lidstaat verblijft. Ook geldt in sommige gevallen het paspoortvereiste niet, bijvoorbeeld bij verzoeken om asiel.
• Van de lidstaten die het probleem herkennen namen alleen in Hongarije, Luxemburg, Nederland, Portugal en Spanje maatregelen hiertegen. Deze maatregelen zijn genomen tussen november 2017 en maart 2019.
• Spanje besloot om Venezolanen geen verblijfsvergunning te weigeren uitsluitend op basis van het ontbreken van geldige documenten of een irreguliere status.
• Nederland en Hongarije hebben tot nu toe vergelijkbare oplossingen. Beide lidstaten geven een vergunning af als Venezolanen een kopie van hun aanvraag voor verlening van hun paspoort laten zien. Luxemburg heeft een gelijksoortige benadering, de aanvrager moet het aanvraagformulier voor verlenging laten zien en toelichten dat de  Venezolaanse autoriteiten niet op de aanvraag hebben gereageerd. Een andere oplossing in Nederland is dat de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) ervoor kan kiezen om de eis van een geldig paspoort tijdelijk niet te laten gelden voor Venezolanen.
• Portugal besloot alle Venezolaanse paspoorten die sinds 29 augustus 2018 zijn verlopen tot 29 augustus 2023 als geldig te beschouwen.

Publicaties

• Samenvatting antwoorden EU-lidstaten ad-hoconderzoek: 'Update on information from Member States in regards to Venezuelans with expired passports’(pdf), 13 juli 2020 | EMN Nederland
• Compilatie volledige antwoorden EU-lidstaten ad-hoconderzoek: ´Compilation: Update on information from Member States in regards to Venezuelans with expired passports' (pdf), 30 juni 2020